Zmieni się sposób finansowania sportu

W systemie finansowania polskiego sportu istotne są nie tylko przeznaczane środki, lecz także sposób zarządzania. Uruchomiony Kodeks Dobrych Praktyk Sponsoringowych ma pomóc tym dyscyplinom, które dotychczas nie miały możliwości pozyskania sponsora w postaci spółki z udziałem Skarbu Państwa. Nowe przepisy wymuszają większą profesjonalizację związków sportowych. Bardziej efektywny ma być też nadzór nad wydatkowaniem przez nie środków finansowych.

– Przygotowanie mądrych strategii rozwoju danej dyscypliny sportu to podstawowe zadanie dla związków sportowych. Uruchomiony został Kodeks dobrych praktyk sponsoringowych przygotowany przez ministra Skarbu Państwa Dawida Jackiewicza przy współpracy z resortem sportu i turystyki, który wymusza na związkach sportowych przygotowanie strategii rozwoju dyscyplin sportu – tłumaczy w rozmowie z agencją informacyjną Newseria Biznes Witold Bańka, minister sportu i turystyki.

Ministerstwo Sportu i Turystyki ma się stać swoistym think tankiem, który będzie opiniował strategię przygotowaną przez poszczególne związki i przedstawiał je spółkom z udziałem Skarbu Państwa, jednocześnie zachęcając je do zainwestowania środków. W ten sposób zyskają dyscypliny, które choć przynoszą medale na najważniejszych imprezach, w tym przede wszystkim na igrzyskach olimpijskich, dotychczas były pomijane przez sponsorów. Obecnie z 36 związków reprezentujących olimpijskie dyscypliny ze wsparcia państwowych spółek korzysta zaledwie osiem.

– Dyscypliny, które wymagają szczególnego wsparcia, w których mamy potencjał, to wioślarstwo, kajakarstwo, kolarstwo czy lekkoatletyka. Potencjał drzemie też w zapasach, jest piłka ręczna. Kolejna dyscyplina to hokej na lodzie, czyli sport z piękną, choć nieco zaniedbaną tradycją, którą również trzeba wzmocnić. System, który chcemy wdrażać, to skupienie się na finansowaniu tych dyscyplin sportu, które mają nam przynosić efekty, bo za środkami finansowymi muszą iść wyniki sportowe – przekonuje minister.

Przykładem takiego działania jest Wielka Brytania, która igrzyska w Rio de Janeiro zakończyła na drugiej pozycji w klasyfikacji medalowej. To efekt wyciągnięcia wniosków z kiepskiego wyniku w Atlancie, podczas których reprezentacja przywiozła 15 medali. Stopniowo zwiększano środki przeznaczone w finansowanie sportu – w Sydney 63 mln funtów, w Atenach 84 mln, w Pekinie już 265 mln, w Londynie zaś ponad 0,5 mld funtów. Brytyjczycy postawili na kluczowe dyscypliny. Tylko kolarstwo torowe, gimnastyka, lekkoatletyka i wioślarstwo przyniosły wyspiarzom 29 krążków.

– W sporcie wyczynowym musi być synergia środków z Funduszu Rozwoju Kultury Fizycznej, które płyną na sport dzieci i młodzieży, infrastrukturę, sport niepełnosprawnych, ze środkami z budżetu państwa czy spółek Skarbu Państwa. Potrzebna jest też analiza potrzeb inwestycyjnych, to znaczy, czego potrzeba danym dyscyplinom sportu w zakresie infrastruktury, żeby można osiągać sukcesy – tłumaczy Bańka.

Jak wskazuje minister, obecnie analizowane są przygotowane przez poszczególne związki strategie. Już niedługo ma zostać przedstawiona do konsultacji ustawa, która zwiększy kontrolę nad wydatkowaniem środków przez związki sportowe.

– Obecnie 6 osób pracujących w ministerstwie musi kontrolować związki sportowe, stowarzyszenia, fundacje, samorządy, które otrzymują od nas pieniądze na różnego rodzaju projekty. Łącznie to ponad 3,5 tys. beneficjentów – mówi Bańka.

Zmiany mają zapobiegać takim sytuacjom jak ta, która miała miejsce w 2014 roku, kiedy w wyniku kontroli wydatków w latach 2011–2013 resort nakazał dziewięciu związkom zwrócić łącznie ponad 350 tys. zł. Nieprawidłowości dotyczyły przede wszystkim przestrzegania przepisów ustawy o sporcie, nieaktualizowania danych w KRS czy podejmowania uchwał z naruszeniem obowiązujących zasad.

– 11 medali, które zdobyliśmy w Brazylii, nie należy oceniać ani jako sukces, ani jako porażkę. Uciekło kilka szans medalowych. To dobry moment na refleksję, co w polskim sporcie trzeba zrobić, żeby było lepiej. Ministerstwo będzie powoli wdrażało nowe pomysły. Mam nadzieję, że może za 4, a na pewno już za 8 lat, będziemy się cieszyć z dużo większej liczby medali – ocenia Adam Krzesiński, sekretarz generalny Polskiego Komitetu Olimpijskiego.

Efektywność sportu jest w dużej mierze uzależniona od dobrze zarządzanego związku sportowego. Ministerstwo Sportu i Turystyki zakłada, że finansowanie będzie przyznawane na podstawie długoterminowej strategii. To zaś wymaga od związków profesjonalizacji.

– Za długoterminową strategią idą małe kroki operacyjne. Związki sportowe powinny się zachowywać jak organizacje biznesowe mające długookresową strategię biznesową. Jednocześnie w terminie krótko- i średniookresowym powinny podnosić swoją efektywność, np. poprzez zmiany w strukturze organizacyjnej czy poszukiwanie nowych źródeł przychodów –tłumaczy Marcin Diakonowicz, partner w firmie Deloitte, lider grupy sportowej.

Szacuje się, że wartość rynku sponsoringu sportowego w 2015 roku mogła sięgnąć 5 mld zł (Raport Deloitte Think Tank – Sport + Biznes + Efektywność). Firmy coraz częściej dostrzegają korzyści, jakie niesie on ze sobą, choć dla każdej z nich sponsoring może mieć inny cel.

– Sponsoring może być elementem, który pomaga danej firmie wejść na rynek czy wzmocnić sprzedaż produktów. To także wartość dodana dla pracowników – zaznacza Diakonowicz.

Sport powinien się kojarzyć z czystością i określonymi regułami gry. To zaś wiąże się z pozytywnym wydźwiękiem medialnym. Sponsorowanie sportu wymaga czasu i cierpliwości, jednak zdaniem sekretarza generalnego PKOl, firmy nie powinny do tego podchodzić tylko w kategorii biznesowej, ale jako wyzwanie społeczne.

– Trzeba budować wizerunek sportu jako formy spędzenia czasu przez dzieci, młodzież i dorosłych, dbać o tych najmłodszych, przyciągać ich do sportu i aktywności – przekonuje Adam Krzesiński.